Cliché-verre
Cliché-verre to technika graficzna, która w zasadzie jest połączeniem grafiki i fotografii. Termin ten z języka francuskiego oznacza dosłownie: „klisza szklana”. Technika opracowana w latach 40. XIX wieku przez Williama Foxa Talbota, największą popularność przeżywała w na przełomie lat 50-70 XIX wieku. Pierwsze doświadczenia wynalazcy tej techniki, oparte na metodzie fotogenicznego rysowania, polegały na otrzymaniu negatywu obrazu z obiektu pokrywającego światłoczuły papier. Po technikę cliché-verre sięgało wielu wybitnych francuskich ( i nie tylko) artystów i malarzy.
Technika cliché-verre daje się podzielić na dwa wyraźne etapy. Pierwszy z nich polega na pokryciu szklanej płyty (lub innego przezroczystego materiału) nieprzezroczystym preparatem, np. kolodium, oraz rozpylonym atramentem z bielą ołowianą bądź pigmentem. Na tak przygotowanym materiale tworzy się rysunek z wykorzystaniem ostrego narzędzia, np. igły itp. Kolejnym etapem jest naświetlenie płyty razem ze światłoczułym papierem. Światło przenika rozdrapane fragmenty takiego negatywu, tworząc w ten sposób obraz wykonanego uprzednio na płycie rysunku.