Monitor a odwzorowanie kolorów
Wierność odwzorowania kolorów to niezwykle istotna kwestia w pracy grafika. Nie można sobie pozwolić na różnice w kolorystyce projektu na wydruku czy innym monitorze. O czym należy pamiętać?
W pracy grafika poprawne odwzorowanie kolorów to podstawa. Punktem wyjścia jest narzędzie do ich wyświetlania, czyli monitor. Dzięki kolorymetrowi i programowi do analizy testowych parametrów barw wyświetlanych przez monitor i porównaniu ich z wartościami idealnymi, można określić jak precyzyjnie dane urządzenie reprodukuje barwy. Im mniejszy błąd, tym lepiej. Trzeba jednak mieć świadomość, że największe znaczenie ma tu rola gamutu i kalibracja.
Rola gamutu
Wielu amatorów dokonuje obróbki zdjęć na słabych monitorach lub laptopach, zamiast użyć w tym celu monitorów przeznaczonych dla fotografów. Tanie monitory są wykonane w technologii TN, gdzie kąty widzenia wynoszące jedynie kilkadziesiąt stopni, co oznacza, że nawet pod małym kątem kolory mogą się inaczej wyświetlać, kontrast spada, itp., a co za tym idzie mogą być przekłamania na wydrukach.
Monitory różnią się jednak przede wszystkim właściwościami wpływającymi na poprawność emitowania barw: gamutem (zakresem kolorów wyświetlanych przez dane urządzenie, czyli monitor) i możliwością kalibracji sprzętowej.
Gamut danego urządzenia możemy opisać jako trójkąt wyznaczony w przestrzeni barw widzialnej palety. Najbardziej nasycone barwy występują przy krawędziach i schodzą się do środka do swoich coraz bledszych odpowiedników.
Wierzchołki trójkątów są wyznacznikiem tego, jak mocno nasycone kolory potrafi wyświetlać dane urządzenie.
Barwy ze środka trójkąta danego gamutu mogą być odwzorowane przez dane urządzenie, zatem im większe spektrum obejmuje gamut, tym lepiej.
Tanie monitory wyświetlają mały zakres z barw, które może zobaczyć ludzkie oko (około 60–70% i tak wąskiej przestrzeni sRGB, używanej np. w Internecie). Z kolei monitory polecane fotografom odwzorowują szerszy od przestrzeni sRGB zakres barw Adobe RGB, pozwalają również na mocniejsze nasycenie kolorów. Największe różnice można dostrzec w przypadkach odcieni zieleni, gdzie wierzchołki trójkątów przestrzeni Adobe RGB i sRGB są od siebie najdalej oddalone oraz w odcieniach czerwieni.
Kalibracja równie ważna
To dzięki nie tylko szerokiemu gamutowi, ale również kalibracji monitora możliwe jest uniknięcie rozbieżności kolorystycznej podczas druku obrazów. Tylko skalibrowane monitory będą prawidłowo wyświetlały kolory. Nieskalibrowane monitory będą wyświetlały te same kolory w różny sposób – jedne będą świecić na niebiesko, inne na żółto, itp.
Kalibracja jest istotna również w przypadku monitora szerokogamutowego. Jeśli nie zostanie on skalibrowany za pomocą zewnętrznego urządzenia (np. X-Rite 1i Display Pro), kolory wyświetlane przez niego nadal nie będą idealnie odwzorowane.
Praca z grafiką w praktyce
Podczas wywoływania plików RAW należy zdefiniować przestrzeń, w której będzie zamykana dana grafika. Co prawda jeśli posiadamy wąskogamutowy monitor (sRGB), to tak czy inaczej możemy spróbować pracować w Adobe RGB, w tym przypadku jednak barwy wykraczające poza gamut monitora będą osadzone w pliku, ale po prostu nie zostaną wyświetlone. A podczas konwersji grafiki do CMYK, służącego do wydruku zdjęć — nie stracimy tak wielu barw. Dodatkowo konwersja z Adobe RGB do CMYK’a powoduje znacznie mniejsze straty niż w przypadku konwersji z sRGB (zaledwie mała część CMYK nie ma odwzorowania w Adobe RGB), dzięki czemu na monitorze wykonamy wiarygodną symulację wydruku i zlikwidujemy rozbieżności między wydrukiem a wyświetlanym obrazem.
Wybór dobrego monitora powinien zagwarantować precyzyjne odwzorowanie kolorów.