Psychologia barw w pracy grafika
Z wielu aspektów kształtujących postrzeganie poszczególnych obrazów, barwa uważana jest za składową o najsilniejszym oddziaływaniu. Choć wiedza na temat oddziaływania, kształtowania naszych zachowań i emocji wykorzystywana jest w wielu dziedzinach życia, to jednak żadne z dotychczas przeprowadzonych badań i opracowanych na ich podstawie wyników, nie są jednoznaczne.
Wrażenia postrzegania barwy są odczuciami subiektywnymi, wywoływanymi przez promieniowanie świetlne oddziałujące na receptory znajdujące się w oku. I choć istnieją aparatury umożliwiające pomiar długości fal świetlnych i sklasyfikowanie ich w pewne przedziały, z określeniem nazwy barwy dla danego przedziału, to taki pomiar nie jest w stanie oddać odczucia barwy przez człowieka.
Z drugiej strony kolor nie istnieje niezależnie od obserwowanego przedmiotu. Powiązanie obu tych elementów jednocześnie zmienia stan wyobrażenia oraz odczucia na poziomie emocjonalnym u obserwatora. Nie bez znaczenia pozostaje również otoczenie, w jakim dany przedmiot bądź oglądany element pozostaje. Dotyczy to zarówno kolorystyki otaczającej dany podmiot oraz roli, w jakiej występuje.
Za pierwszego psychologa barwy uznaje się Johanna Wolfganga Goethego, który ocenił wszystkie wrażenia barwne według ich działania na człowieka, przy czym rozróżnił wpływ na organizm i działanie na uczucie. Wykazał on, że kolory mają wpływ na emocje, ludzką percepcję, nastrój, samopoczucie oraz reakcje fizjologiczne. Jednak zanim Goethe opisał odczucia towarzyszące poszczególnym barwom, Izaak Newton zaprojektował koło kolorów. Stało się ono podstawowym narzędziem do ich łączenia.
W praktyce, wiedza dotycząca kolorów wykorzystywana jest między innymi przez architektów, grafików, specjalistów od reklamy oraz jako narzędzie do analizy osobowości i diagnozowania emocjonalnego stanu człowieka. Dlatego warto znać podstawowe przynajmniej znaczenie barw, aby kolor stał się sprzymierzeńcem w dążeniu do wyznaczonego celu.
W literaturze dotyczącej marketingu oraz kształtowania wizerunku firmy, można przeczytać o wielu kombinacjach kolorów, które uważa się za szczególnie korzystne i polecane. Każda z nich ma inną zdolność do wpływania na klienta oraz niesie ze sobą odpowiednio pożądany przekaz. Dlatego też przy stosowaniu połączeń zaleca się, aby użyte barwy były ze sobą kontrastujące, najlepiej w zestawieniu ciepły z zimnym. Zbyt duża ilość kolorów zawartych na przykład na opakowaniu, w logo czy na stronie internetowej może wywołać szum komunikacyjny, a klient pogubi się w gąszczu barw.
Oto kilka przykładów kolorów najczęściej stosowanych w biznesie i ich znaczenia.
Granatowy – połączenie kolorów czarnego i niebieskiego. Najczęściej stosowany w strojach biznesowych, mundurkach firmowych. Niebieski jest symbolem intelektu, spokoju i autorytetu. Czarny zaś dodaje powagi i mocy.
Czerwony – kolor kojarzony z energią, podnosi nieznacznie ciśnienie krwi u osób wystawionych na jego działanie. W naturalny sposób przyciąga wzrok klienta. Jednak zastosowany w nadmiarze może wzbudzać agresję.
Żółty – symbolizuje słońce i radość. Przywołuje na myśl wspomnienia wakacji i ciepła, w następstwie czego do mózgu uwalniania jest zwiększona dawka serotoniny. Substancji odpowiedzialnej za chemiczne poczucie szczęścia. Kolor ten przyspiesza metabolizm, dlatego też często stosowany jest w gastronomii.
Zielony – symbolizuje naturę, uspokaja, ale również kojarzony jest z pieniędzmi i bogactwem. Często obiekty w kolorze zielonym są utożsamiane z bezpieczeństwem. Kolor ten w reklamie najczęściej stosowany jest dla podkreślenia nieszkodliwości produktu bądź symbolizuje proekologiczne działania firmy.
Niezależnie od zastosowanych kolorów przy projektowaniu wnętrz czy wizerunku firmy, należy pamiętać, że każda barwa wywołuje inne emocje. Natomiast odbiór przez konsumenta zawsze pozostanie kwestią subiektywnej oceny. Niemniej znajomość podstaw psychologii barw z pewnością ułatwi pracę z kolorami.